Od 17 września na skutek zmian wynikających z nowelizacji ustawy o kredycie hipotecznym banki będą miały obowiązek zwrotu środków, które kredytobiorcy uiścili w ramach ubezpieczenia pomostowego. Sprawdźmy, kogo obejmą zmiany i ile pieniędzy w praktyce będzie można odzyskać.

Jeśli planujesz kupno nieruchomości i sfinansowanie transakcji kredytem hipotecznym, będziesz musiał wykupić obowiązkowe ubezpieczenie pomostowe. Zanim wyjaśnimy, czym jest w praktyce, przyjrzymy się zabezpieczeniu kredytu hipotecznego — hipotece. Oba pojęcie są bowiem ściśle ze sobą powiązane.

Czym jest hipoteka?

Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym ustanawianym na kredytowanej (w szczególnych przypadkach także na innej należącej do kredytobiorcy) nieruchomości. Stanowi ona rodzaj zabezpieczenia dla banku. Jeśli kredytobiorca nie będzie terminowo spłacał rat, instytucja finansowa zyska prawo do dochodzenia swoich roszczeń przed innymi wierzycielami. Będzie więc mogła przejąć nieruchomość, spieniężyć ją i przeznaczyć pozyskane środki na spłatę zadłużenia.
Co ważne — powstanie hipoteki (a co za tym idzie powstanie zabezpieczenia dla banku) ma miejsce nie w momencie zawarcia aktu notarialnego, podpisania umowy kredytowej czy wypłaty środków, ale dopiero wtedy, kiedy informacja o niej znajdzie się w księdze wieczystej nieruchomości. W zależności od konkretnego sądu trwa to z reguły od 3 do 6 miesięcy, a nierzadko — zwłaszcza w dużych miastach — jeszcze dłużej.

Od momentu zawarcia umowy kredytowej do chwili zaistnienia wpisu o ustanowieniu hipoteki interesy banku nie są więc zabezpieczone. Gdyby kredytobiorca nie płacił w terminie rat, kredytodawca miałby „ograniczone pole manewru”. Choć mógłby co prawda wypowiedzieć umowę kredytową, odzyskanie niespłaconych rat byłoby już zdecydowanie trudniejsze i bardziej czasochłonne. Aby zabezpieczyć swoje interesy do momentu wpisania hipoteki do księgi wieczystej, instytucje finansowe nakładają na kredytobiorców obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia pomostowego.

Ubezpieczenie pomostowe — co to jest?

Ubezpieczenie pomostowe jest krótkoterminowym ubezpieczeniem zawieranym w momencie podpisywania umowy kredytowej i obowiązującym do czasu wpisania hipoteki do IV działu księgi wieczystej. Chroni ono interesy banku przed konsekwencjami braku spłat rat kredytu przez kredytobiorcę  — jeśli tak się stanie, ubezpieczyciel wypłaci kredytodawcy odszkodowanie. Ubezpieczenie pomostowe musi wykupić każda osoba, która sfinansowała nieruchomość kredytem hipotecznym i oczekuje na dokonanie wpisu w księdze wieczystej.

Ile kosztuje ubezpieczenie pomostowe?

To, ile będziesz musiał zapłacić za ubezpieczenie pomostowe, zależy od obowiązującej w banku stawki oraz kwoty kredytu hipotecznego. W zależności od banku wartości wahają się od 0,9 do 2,5 p.p.

Aby precyzyjnie wyliczyć kwotę ubezpieczenia, posłuż się poniższym wzorem:

(kwota kredytu x wysokość ubezpieczenia pomostowego)/12 (miesięcy) = miesięczny koszt ubezpieczenia pomostowego

Przykład. Jeśli zaciągniesz kredyt na 300 000 zł, a narzucona przez bank wartość ubezpieczenia pomostowego wyniesie 1,2, miesięczny koszt będzie równy 300 zł (300 000 x 1,2/12).

Ubezpieczenia pomostowe do 16.09.2022

Do 16.09 po wpisaniu hipoteki do księgi wieczystej umowa ubezpieczenia pomostowego wygasała, a kredytobiorcy przestawali po prostu płacić wyższe raty. Na skutek zmiany w prawie, zasady towarzyszące ubezpieczeniom pomostowym znacząco się zmieniły — na ich korzyść.

Ubezpieczenia pomostowe — co się zmieniło od 17.09.2022?

Od 17 września na skutek zmian wynikających z nowelizacji ustawy o kredycie hipotecznym banki mają obowiązek zwrotu środków, które kredytobiorcy uiścili w ramach ubezpieczenia pomostowego. Ubezpieczenie pomostowe stało się więc rodzajem kaucji zwrotnej.

Zwrot środków może przybrać formę:

  • przelewu całej sumy na konto bankowe kredytobiorcy;
  • przekazania całej sumy na poczet spłaty kredytu.

Kogo obejmą zmiany?

Nowe prawo obejmie osoby, które zawarły umowy kredytowe po wejściu w życie nowelizacji oraz te, które już zaciągnęły kredyt, jednak wciąż czekają na dokonanie wpisu w księdze wieczystej.

Jak w praktyce odzyskać środki z ubezpieczenia pomostowego?

Aby odzyskać wpłacone na poczet ubezpieczenia pomostowego środki, konieczne jest przedstawienie bankowi odpisu z księgi wieczystej z wpisaną hipoteką. W niektórych bankach może być potrzebne także wypełnienie i złożenie wniosku o zwrot pobranych kosztów. Na wypłatę środków banki mają maksymalnie 60 dni.

Krótszy czas oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej

Możliwość otrzymania zwrotu środków wpłaconych na ubezpieczenie pomostowe to nie jedyna zmian wynikająca z nowego prawa. Zgodnie z zapisami nowelizacji prawo do dokonywania wpisu hipoteki do ksiąg wieczystych zyskają także notariusze. Cała procedura ma więc szansę potrwać zdecydowanie krócej niż w przeszłości.